สังขารก็ทราบแล้วว่าสังขาร ความรู้คือใจก็ทราบแล้วว่าเป็นใจ แล้วไปหลงเค้าทำไม เค้าเกิดมาจากตัวเอง ไปตื่นเงาทำไม แน่ะ สังขารเหล่านี้มันก็เป็นเงา

หลวงตามหาบัว ญาณสัมปันโน ..สังขารก็ทราบแล้วว่าสังขาร ความรู้คือใจก็ทราบแล้วว่าเป็นใจ แล้วไปหลงเค้าทำไม เค้าเกิดมาจากตัวเอง ไปตื่นเงาทำไม แน่ะ สังขารเหล่านี้มันก็เป็นเงา..,

..สังขาร คือความปรุง มันจริงเมื่อไหร่ มันปรุง มันปรุงมันแต่งขึ้นมา เสกขึ้นมา ปั้นนั้นขึ้นมา ทำรูปนี้ขึ้นมา เราทำรูปนี้ขึ้นมา จากสิ่งนั้นจากสิ่งนี้ มารูป เช่นรูปตุ๊กตา เป็นต้น แน่ะ เดี๋ยวก็แตก ความปรุงก็เหมือนกัน ปรุงดีปรุงชั่ว ปรุงอะไรมาก็มาหลอกตัวเองนั่นแหละ ไม่หลอกที่ไหน

เพราะจิตมันเจ้าจอมโง่ อะไรๆมาหลอกมันก็เชื่อหมด จะว่างัย มันน่าหลอก มันก็หลอกไปซิ ถ้ามีปัญญาแฝงอยู่ด้วย คอยสะกัดรับกั้นไว้ อะไรเข้ามา ก็กลั่นก็กรอง ด้วยดีแล้ว

แม้สังขารจะปรุงสัก กี่ร้อยกี่พันครั้ง ในวินาทีหนึ่งก็ตาม มันจะรอบตัว กี่ร้อยกี่พันครั้ง เช่นเดียวกันโดยทางปัญญาอะไรจะมาหลอกได้ สังขารก็ทราบแล้วว่าสังขาร ความรู้คือใจก็ทราบแล้วว่าเป็นใจ

แล้วไปหลงเค้าทำไม เค้าเกิดมาจากตัวเอง ไปตื่นเงาทำไม แน่ะ สังขารเหล่านี้มันก็เป็นเงา

วิญญาณก็เหมือนกัน แย๊บๆๆๆ เวลา มีอะไรมาสัมผัสทางตา ทางหู ทางจมูก ทางลิ้น ทางกาย ก็ไปรับทราบที่จิต ที่จิต จิตก็ปรุงแต่งขึ้นมา ด้วยสังขาร ด้วยสัญญา เอ่าหลอกขึ้นมา ปั้นขึ้นมา หาตัวจริงไม่ได้ ก็หลอกขึ้นมา หลงอารมณ์ของตัวเองอยู่ทั้งวันทั้งคืน

แล้วก็เอา หลงอารมณ์นั้นแล ความหลงอารมณ์นั้นแล เป็นความทุกข์ขึ้นมา นั่น เป็นผลแห่งความหลง เราไม่เห็นโทษของมันที่ตรงนี้ เราจะเห็นที่ตรงไหน

การเรียนสัจธรรม ไม่เรียนที่ตรงนี้ รู้ที่ตรงนี้ จะรู้ที่ตรงไหน..

บางส่วนจาก พระธรรมเทศนา อมตธรรม
หลวงตามหาบัว ญาณสัมปันโน
7 ก.พ. 2519
https://youtu.be/PcHfC_naVgE?t=32m (32:00 - 33:24)