ถ้าหากดับวิญญาณก็เป็นพระนิพพานโลกุตระได้ ส่วนความสุขความสำราญในพระนิพพานทั้ง ๒ นั้น ก็ประเสริฐเลิศโลกเสมอกันไม่ต่างกัน แต่นิพพานโลกีย์เป็นนิพพานที่ไม่สิ้นสุดเท่านั้น

ดูกรอานนท์  ผู้ที่หลงขึ้นไปอยู่ในอรูปพรหมแล้ว  แลจักได้ถึงโลกกุตตรนิพพานนั้น  ช้านานยิ่งนัก  เพราะว่าอายุของอรูปพรหมนั้นยืนนัก  จะนับว่าเท่านั้นเท่านี้มิอาจนับได้  จึงชื่อว่านิพพานโลกีย์  ต่างกันแต่มิได้ดับวิญญาณเท่านั้น

ถ้าหากดับวิญญาณก็เป็นพระนิพพานโลกุตระได้  ส่วนความสุขความสำราญในพระนิพพานทั้ง ๒ นั้น  ก็ประเสริฐเลิศโลกเสมอกันไม่ต่างกัน  แต่นิพพานโลกีย์เป็นนิพพานที่ไม่สิ้นสุดเท่านั้น 

เมื่อสิ้นอำนาจของฌานแล้วยังต้องมีเกิดแก่เจ็บตาย  ร้ายและดี  คุณและโทษ  สุขและทุกข์  ยังมีอยู่เต็มที่  เพราะเหตุนั้น  ผู้ใดผู้หนึ่งซึ่งจะปรารถนานิพพานพรหม  ไม่มีเลยย่อมมุ่งต่อโลกุตตรนิพพานด้วยกันทั้งนั้น 

แต่ไม่รู้จักปล่อยวางวิญญาณ  จึงหลงไปเกิดเป็นอรูปพรหม  ส่วนโลกุตตรนิพพานนั้นปราศจากวิญญาณ  วิญญาณยังมีที่ใด  ความเกิดแก่เจ็บตายก็มีอยู่ในที่นั้น  โลกุตตรนิพพานปราศจากวิญญาณ  จึงไม่มีเกิด  ไม่มีแก่  ไม่มีเจ็บ  ไม่มีตาย  มีแต่ความสุขสบายปราศจากอามิส  หาความสุขอันใดจะมาเปรียบด้วยพระนิพพานไม่มี 

ขึ้นชื่อว่าความเกิดความตาย  ความร้านความดี  บาปบุญคุณโทษ  สุขทุกข์  ความทุกข์ยากลำบากเข็ญใจ  ทุกข์โสกโรคภัยไข้เจ็บ  สิ่งหนึ่งสิ่งใดไม่มีในพระนิพพานเลย  พระพุทธเจ้าตรัสแก่ข้าฯ  อานนท์  ดังนี้แล

http://www.dhammasavana.or.th/article.php?a=138

บางส่วนจาก คิริมานนทสูตร  (อุบายรักษาโรค) : “คนหลง” และ “คนรู้”