ที่ว่าทำใจให้เหมือนแผ่นดินนั้น คือว่าให้วางใจเสีย อย่าเอื้อเฟื้ออาลัยว่าใจของตน ให้ระลึกอยู่ว่า ตัวมาอาศัยอยู่ไปชั่วคราวเท่านั้น

..ต้องทำตัวทำใจให้เหมือนแผ่นดินให้จงได้ ลักษณะของแผ่นดินนั้น  คนและสัตว์ทั้งหลายจะทำร้ายทำดี  กล่าวร้ายกล่าวดีประการใด  มหาปฐพีนั้นก็มิได้รู้โกรธรู้เคือง

ที่ว่าทำใจให้เหมือนแผ่นดินนั้น  คือว่าให้วางใจเสีย  อย่าเอื้อเฟื้ออาลัยว่าใจของตน  ให้ระลึกอยู่ว่า ตัวมาอาศัยอยู่ไปชั่วคราวเท่านั้น  เขาจะนึกคิดอะไรก็อย่าตามเขาไป ให้เข้าใจอยู่ว่าเราอยู่ไปคอยวันตายเท่านั้น  ประโยชน์อะไรกับวัตถุข้าวของและตัวตนอันเป็นของภายนอก

แต่ใจซึ่งเป็นของภายในแลเป็นของสำคัญ  ก็ยังต้องให้ปล่อยให้วาง  อย่าถือเอาว่าเป็นของของตัว  กล่าวไว้แต่พอเข้าใจเพียงเท่านี้โดยสังเขปฯ

ดูกรอานนท์  คำที่ว่าให้ปล่อยวางจิตใจนั้น  คือว่าให้ละความโลภ  ความโกรธ  ความหลง  ปลงเสียซึ่งการร้ายและการดีที่บุคคลนำมากล่าว  มีลาภเสื่อมลาภ  มียศเสื่อมยศ  นินทาสรรเสริญ  สุขทุกข์  อย่ายินดีอย่ายินร้าย  แม้ปัจจัยเครื่องบริโภคเป็นต้นว่า 

อาหารการกิน  ผ้าผ่อนเครื่องนุ่งห่ม  ที่อยู่ที่นอน  และเภสัชสำหรับแก้โรค  ก็ให้ละความโลภความหลงในปัจจัยเหล่านั้นเสีย  ให้มีความมักน้อยในปัจจัยเท่านั้น  คือว่าเมื่อได้อย่างดีอย่างประณีต  ก็ให้บริโภคอย่างดีอย่างประณีต  ได้อย่างเลวทรามต่ำช้า  ก็บริโภคอย่างเลวทรามต่ำช้า  ตามมีตามได้ 

ไม่ให้ใจขุ่นมัวด้วยความโลภ  ความโกรธ  ความหลง  อย่างนี้แลชื่อว่าปล่อยวางใจเสียได้  ถ้ายังเลือกปัจจัยอยู่  คือ  ปล่อยให้ความโลก  ความโกรธ  ความหลงเข้าครอบงำ  เพราะเหตุแห่งปัจจัย ๔ อย่างใดอย่างหนึ่งอยู่  ชื่อว่ายังถือจิตถือใจอยู่  ยังไม่ถึงพระนิพพานได้เลย  ถ้าละความโลภโกรธหลงในปัจจัยนั้นได้แล้ว  จึงชื่อว่าทำตัวให้เหมือนแผ่นดิน  เป็นอันถึงพระนิพพานได้โดยแท้ฯ


บางส่วนจาก คิริมานนทสูตร  (อุบายรักษาโรค) : “คนหลง” และ “คนรู้”

http://www.dhammasavana.or.th/article.php?a=138