อารมณ์ก็เกิดจาก รูป เสียง กลิ่น รส โผฏฐัพพะ นี่ล่ะ มันไปประกอบจิต ปรุงแต่งจิตใหม่ จิตของเราก็เลยเป็นเจตสิก จิตปลอม จิตเทียม จิตเศร้าหมอง

หลวงตาศิริ อินฺทสิริ ..อารมณ์ก็เกิดจาก รูป เสียง กลิ่น รส โผฏฐัพพะ นี่ล่ะ มันไปประกอบจิต ปรุงแต่งจิตใหม่ จิตของเราก็เลยเป็นเจตสิก จิตปลอม จิตเทียม จิตเศร้าหมอง

เพราะว่าอารมณ์ไปผสมจิต ที่เรียกว่าโลกผสมธรรมนั่น โลกก็คือรูป เสียง กลิ่น รส โผฏฐัพพะนี่ล่ะ เข้าไปผสมใจเรา ธรรมแท้ๆ เป็นธาตุรู้อยู่เฉยๆเหมือนกับน้ำใส สะอาดอยู่

เมื่ออะไรไปผสมเอาอะไร เอาสีเอาอะไรไป เอาดินเอาอะไรไปใส่ น้ำก็เลยเป็นน้ำปลอมน้ำขุ่น เป็นกิเลสเป็นจิตเทียมใจเทียมขึ้นมา จิตของเราจึงเศร้าหมอง จิตตัวนี้แหละ เรียกว่าเจตสิก

อารมณ์คือเวทนา เวทนาเข้าไปประกอบจิต เวทนาสัญญาหนิ ขันธ์ 2 ขันธ์นี่ล่ะ เวทนาขันธ์ สัญญาขันธ์ เข้าไปประกอบจิต จิตจึงเป็นสังขาร สังขารจิต จิตจึงถูกปรุงแต่ง ปกติมันจะเป็น ธรรมชาติ ปภัสสร ผ่องใสอยู่

เมื่ออารมณ์เข้าไปประกอบจิต โลกไปผสมธรรม อารมณ์เข้าไปผสมจิต เรารู้ไม่เท่าเอาไม่ทัน ไม่รู้ว่าเป็นโลก ไม่รู้ว่าเป็นอารมณ์ ไม่รู้ว่าเป็นสมมติก็เลยไปอุปาทานเอา ก็เรียกว่าสมุทัย เหตุเกิดแห่งทุกข์ขึ้นมา..

บางส่วนจาก 02 ๗๔ ปี หลวงตาศิริ อินฺทสิริ แผ่น 2 วันที่ 24 พฤศจิกายน 2560 ช่วงค่ำ
https://youtu.be/SwLkN45pbQw?t=8m10s (8:10 - 10:40)