ปัจจุปปันนัญจะ โย ธัมมัง ผู้ใดเห็นธรรมในปัจจุบัน ผู้นั้นแหละ ไม่ง่อนแง่นคลอนแคลน ในพระพุทธศาสนา จงตั้งหน้าปฏิบัติในปัจจุบัน ปัจจุบันธรรมไปเถิด สิ่งที่ไม่เกิดก็จะเกิดขึ้น สิ่งที่เกิดขึ้นแล้วก็เจริญขึ้น เหตุนั้นควรทำให้มีในขันธสันดาน

หลวงปู่หล้า เขมปัตโต ..ปัจจุปปันนัญจะ โย ธัมมัง ผู้ใดเห็นธรรมในปัจจุบัน ผู้นั้นแหละ ไม่ง่อนแง่นคลอนแคลน ในพระพุทธศาสนา จงตั้งหน้าปฏิบัติในปัจจุบัน ปัจจุบันธรรมไปเถิด สิ่งที่ไม่เกิดก็จะเกิดขึ้น สิ่งที่เกิดขึ้นแล้วก็เจริญขึ้น เหตุนั้นควรทำให้มีในขันธสันดาน

ยก อุทาหรณ์ นักมวยก็ดี เราเดินไปก็ดี เราก็ระวังก้าวปัจจุบัน นั่นเอง ก้าวอนาคตยังไม่ได้ก้าว เราจะไประวังอะไร ก้าวอดีต ก็ล่วงไปแล้วหนิ

..ฉันใดก็ดี อดีตที่ล่วงไปแล้ว ถ้าเป็นบาปก็เป็นบาปไปแล้ว ถ้าเป็นบุญก็เป็นบุญไปแล้ว..//

..เห็นอนิจจังชัดในปัจจุบัน อนิจจังในอดีตในอนาคตก็ไม่ต้องสงสัย เห็นศีล สมาธิ ปัญญา ชัดในปัจจุบัน ที่ตั้งอยู่ในกรรมฐานใดกรรมฐานหนึ่ง ในปัจจุบัน ก็ไม่ต้องสงสัย ศีลอดีต ศีลอนาคต สมาธิอดีต สมาธิอนาคต ปัญญาอดีต ปัญญาอนาคต

ถ้าไม่เชื่อธรรมะในปัจจุบัน การปฏิบัติก็สุ่มเดา จะถึงพระโสดาบัน จะถึงพระสกิทาคามี จะถึงพระอนาคามี จะถึงพระอรหันต์ ก็จิตปัจจุบัน ธรรมปัจจุบัน ไม่ใช่จิตอดีต ไม่ใช่ธรรมอดีต ไม่ใช่จิตอนาคต ไม่ใช่ธรรมอนาคต

เพราะอนาคตยังไม่มาถึง อดีตล่วงไปแล้ว มีแต่บัญชี อนาคตก็มีแต่บัญชีมีแต่ความหวัง ปัจจุปปันนัญจะ โย ธัมมัง ผู้ใดเห็นธรรมในปัจจุบัน ผู้นั้นแหละ ไม่ง่อนแง่นคลอนแคลน ในพระพุทธศาสนา

จงตั้งหน้าปฏิบัติในปัจจุบัน ปัจจุบันธรรมไปเถิด สิ่งที่ไม่เกิดก็จะเกิดขึ้น สิ่งที่เกิดขึ้นแล้วก็เจริญขึ้น เหตุนั้นควรทำให้มีในขันธสันดาน

ยก อุทาหรณ์ นักมวยก็ดี เราเดินไปก็ดี เราก็ระวังก้าวปัจจุบัน นั่นเอง ก้าวอนาคตยังไม่ได้ก้าว เราจะไประวังอะไร ก้าวอดีต ก็ล่วงไปแล้วหนิ

นักมวยก็เหมือนกัน เขาก็ระวังมวยเขาก็ระวังหมัด ในปัจจุบันนั่นเอง หมัดอดีต เขาก็ชกมาแล้ว หมัดอนาคตเขาก็ยังไม่ได้ทันชก เขาก็ระวังหมัดในปัจจุบันนั่นเอง

ฉันใดก็ดี อดีตที่ล่วงไปแล้ว ถ้าเป็นบาปก็เป็นบาปไปแล้ว ถ้าเป็นบุญก็เป็นบุญไปแล้ว อนาคตถ้าเป็นบาปก็ยังไม่ได้สร้าง ถ้าเป็นบุญก็ยังไม่ได้สร้าง ก็ยังไม่มาถึง

ถึงอยู่ซึ่งหน้าก็คือปัจจุบัน ปัจจุบันก็เป็นปัจจุบันเรื่อยไป ไม่ได้เปลี่ยนมาเป็นอดีต อนาคต..

บางส่วนจากพระธรรมเทศนาหลวงปู่หล้า เขมปัตโต - แว่นส่องใจ ๑ 12-05-27
https://youtu.be/Hv1hNiqH-Hw?t=46m50s (46:50 - 49:15)