คืนนั้นในการเดินปัญญาเราเข้าใจว่า ลมมันหมุนเข้าหมุนออก เหมือนกับคนเป็นลมหนิ มันวิน เค้าก็เรียกว่าวินวิน ส่วนตัวญาณคือตัวรู้ เค้าเรียกว่านาม วิญก็คือกาย ลมก็คือกาย ตัวญาณก็คือจิต เค้าจึงเรียกใส่กันว่าวิญญาณ

..ญานคือตัวผู้รู้ อาศัยอยู่ในลมหายใจ คืนหนึ่งก็มาพิจารณาดู เอ๊ ลมหายใจหนิมันหมุนเข้าหมุนออก อนาคตมาเป็นปัจจุบันอดีต อนาคตปัจจุบันอดีต อนาคตปัจจุบัน หมุนอยู่อย่างงี้ ท่านจึงตั้งว่าวิญ ลมมันหมุนอยู่ เรียกว่าวิญ

วิญหนิ คำว่าหมุนหนิเป็นภาษาอังกฤษ wind (winding) หรือเป็นภาษาละติน หรือ ภาษาไรไม่รู้ วันนั้นมันผุดขึ้นมา อ๋อ คำว่าหมุนนี่ล่ะ ท่านเรียกว่าวิญ

ถ้าใครเป็นลมนะ คนเป็นลม มันจะวิน หมุน  คนเป็นลม วิงเวียนหน้ามืดตาลาย วิน วิน ตัวนี้ ลมเข้าไปไม่สะดวก ก็เลยวิน มันหมุน มันหมุน ส่วนตัวญาณก็คือตัวความรู้ ไปค้นหารากศัพท์คำว่าวิญ ไม่มี มีแต่ภาษาอังกฤษคำว่า wind แปลว่าหมุน ภาษาบาลีไม่มี ไปหาค้นดู คำว่าวิญๆมันมาจากไหน

แต่เราเห็น คืนนั้นในการเดินปัญญาเราเข้าใจว่า ลมมันหมุนเข้าหมุนออก เหมือนกับคนเป็นลมหนิ มันวิน เค้าก็เรียกว่าวินวิน ส่วนตัวญาณคือตัวรู้ เค้าเรียกว่านาม วิญก็คือกาย ลมก็คือกาย ตัวญาณก็คือจิต เค้าจึงเรียกใส่กันว่าวิญญาณ

ก็ตอบเจ้าของถามเจ้าของ เค้าจึงเรียกใส่กันว่าวิญญาณ วิญญาณ มันไม่มาจากไหน เค้าก็ตั้งสมมติขึ้นมา ถ้าลมมันหมุนๆๆๆๆ หมุนเข้าหมุนออก หมุนเข้าหมุนออก ก็ วิน วินแปลว่าหมุน ญาณแปลว่ารู้ ตัวลมหนิก็เรียกว่ากาย กายใน

จิตมาอาศัยอยู่ลมก็เรียกว่ารูปกับนาม คือขันธ์ 5 มันเข้าไปแล้วเกิด นี่ล่ะ ไม่อยู่ไหน เวลาลมหายใจเข้าไปก็เรียกว่า วิญญาณนะ เข้าไปในกายของเราก็เรียกเกิด ถ้าดูหยาบๆ มันวิ่งออกมา พ้นปลายจมูกออกมา นิดหน่อย มันก็ทิ้งซากศพเราเอาไว้

นี่ ซากศพที่ไร้วิญญาณ ชั่วขณะหนึ่ง เค้าเรียกว่าตาย ตายชั่วขณะ แล้วก็เห็นเกิดเห็นตาย เห็นอนิจจัง ทุกขัง อนัตตา มันเข้ามันออก มันไม่เที่ยง เข้าแล้วมันต้องออก นี่แหละ ไม่ได้ดูที่อื่น ปัญญา..

บางส่วนจาก ๐๔.สติปัฏฐาน๔ (11:40 - 15:12)
พระธรรมเทศนา หลวงตาศิริ อินฺทสิริ วัดถ้ำผาแดงผานิมิต
https://drive.google.com/folderview?id=0B6OG_Su4MwGZeVY2WW5yZ2NHYkU&usp=sharing

อ้างอิงบางส่วนจากพระไตรปิฎก
(เรากล่าวลมหายใจออก ลมหายใจเข้านี้ ว่าเป็นกายชนิดหนึ่งในพวกกาย เพราะฉะนั้นแล ในสมัยนั้น ภิกษุจึงชื่อว่า พิจารณาเห็นกายในกาย)
http://etipitaka.com/read/thai/14/156