สุญโญ ว่างเปล่าจากสัตว์จากบุคคล ตัวตนเราเขา นี่นะ อันนี้ที่พระพุทธเจ้าแสดงไว้ในพระธรรมคุณ โอปนยิโก ให้น้อมสติเข้ามา หากายหาใจนี้ ควบคุมใจนี้ให้ตั้งมั่นอยู่ภายใน แล้วเพ่งดูรูปธรรม นามธรรม อันนี้ ให้มันเห็นแจ้งตามเป็นจริง ดังกล่าวมานั้น เมื่อมันเห็นว่าเป็นของว่างเปล่า จากสัตว์จากบุคคลแล้วอย่างนี้ มันก็ลดละตัณหาความทะเยอทะยานอยากต่างๆ ลงได้เยอะแยะเลยทีเดียวบัดนี้ นั่นแหละ

หลวงปู่เหรียญ วรลาโภ ..ภาวนาต้องเพ่งดูนามธรรมอันนี้ มันเกิดจากจิตกับกายสัมผัสถูกต้องกัน นี่ผู้ใดเพ่งดู จึงจะรู้ได้ ถ้าไม่เพ่งดู รู้ไม่ได้ เพราะไม่มีรูปร่างอะไร จำเป็นจะต้องรู้ทางใจนู้น นั่นแหละ เอาใจนั้นรู้ อีกทีหนึ่ง เป็นอย่างงั้นเรื่องมันน่ะ

เมื่อเราเพ่งดูมากๆเข้าไปแล้ว จะมองเห็นว่ารูปธรรมก็ดี นามธรรมก็ดี ไม่มีสาระแก่นสารอะไรเลย สุญโญ ว่างเปล่าจากสัตว์จากบุคคล ตัวตนเราเขา นี่นะ อันนี้ที่พระพุทธเจ้าแสดงไว้ในพระธรรมคุณ โอปนยิโก ให้น้อมสติเข้ามา หากายหาใจนี้

ควบคุมใจนี้ให้ตั้งมั่นอยู่ภายใน แล้วเพ่งดูรูปธรรม นามธรรม อันนี้ ให้มันเห็นแจ้งตามเป็นจริง ดังกล่าวมานั้น เมื่อมันเห็นว่าเป็นของว่างเปล่า จากสัตว์จากบุคคลแล้วอย่างนี้ มันก็ลดละตัณหาความทะเยอทะยานอยากต่างๆ ลงได้เยอะแยะเลยทีเดียวบัดนี้ นั่นแหละ

ตัณหาอยากโลภมันก็น้อยลง ตัณหาอยากโกรธมันก็น้อยลง ตัณหาอยากหลงอยากเมาไปตามกระแสของโลก มันก็น้อยลง เป็นอย่างงั้น

อันนี้ล่ะการปฏิบัติธรรมในพระพุทธศาสนานี่นะ ก็หมายความว่า เรามาพยายามควบคุมจิตให้ตั้งมั่น แล้วเพ่งพิจารณาดูรูปธรรม นามธรรม ดั่งชี้แจงให้ฟังมาโดยสังเขปนี้แหละ

ให้รู้ให้เข้าใจโดยแจ่มแจ้ง ด้วยตนเอง เมื่อรู้ว่าเป็นของว่างไม่ใช่สัตว์บุคคลอะไรแล้วอย่างนี้ มันก็ปล่อยก็วางแหละ เพราะมันรู้ว่าไม่ใช่ของเราแล้ว มันจะไปถือมั่นไว้ทำไม บัดนี้

มันก็ไม่ถือมั่น มันก็ปลงก็วางลง มันปลงมันวางลงได้เท่าใด จิตใจก็เบาปลอดโปร่งไปได้เท่านั้น..

บางส่วนจาก พระธรรมเทศนาหลวงปู่เหรียญ วรลาโภ - พิจารณารูปธรรม นามธรรม ๒๐ เม.ย. ๓๒
https://youtu.be/3C63zAX-2N0?t=17m53s (17:53 - 20:32)