เมื่อจิตน้อมออกรับอารมณ์ ก็เรียกว่านาม3 ตามกันมาเกิดพับพร้อมกันนะ เกิดกับดับพร้อมกันสายฟ้าแลบก็ไม่เร็วปาน

หลวงตาศิริ ..เมื่อจิตน้อมออกรับอารมณ์ ก็เรียกว่านาม3 ตามกันมาเกิดพับพร้อมกันนะ เกิดกับดับพร้อมกันสายฟ้าแลบก็ไม่เร็วปาน //

..นามมันมีแต่ชื่อ เค้าตั้งชื่อให้ว่าเวทนา สัญญา สังขาร วิญญาณ เฉยๆ เวทนาสัญญาสังขารวิญญาณมันเกิดจากไหน ยังบอกเมื่อกี๊หนิ มันเกิดจากจิตแท้ใจเดิม เรียกว่าต้นของจิต คือตัวพุทโธเข้าใจมั้ย

ต้องรู้อย่างงี้หนา ตัวจิตเดิมแท้หนิ ไม่มีกิ่งก้านสาขา 4อันหนิเรียกว่ากิ่งก้านสาขาของจิต มันเกิดจากจิต ตัวนี้แหละหนิ ตัวผู้รู้หนิ

พออารมณ์เข้า ไหลเข้ามากระทบหนิ จิตก็เลยเกิด นี่ล่ะเกิดอารมณ์ขึ้นมา เกิดเวทนาขึ้นมา เวทนาก็จิตเสวยอารมณ์ สุขหรือทุกข์ไม่สุขไม่ทุกข์ นี่คือกิริยาอาการของจิต

เมื่ออารมณ์ภายนอกมากระทบภายใน อายตนะภายนอก มากระทบภายใน อายตนะคือที่ต่อ ที่ต่อบ่เกิดของกิเลส มันจะต่อเข้าไปถึงใจ

ใจน้อมออกรับอารมณ์ก็เรียกว่าวิญญาณขันธ์ เข้าใจมั้ยล่ะ ตาเห็นรูป หูได้ยินเสียง จิตน้อมออกรับอารมณ์ก็เรียกว่า วิญญาณขันธ์เกิด เรียกว่านามเกิด นี่ล่ะนามเกิด

พอวิญญาณ จิตน้อมออกรับอารมณ์ ก็เรียกว่านาม หนิวิญญาณคือนาม คือใจ ใจน้อมออกรับอารมณ์ เข้าใจบ่ ทีนี้เมื่ออกรับอารมณ์แล้ว นาม3 อย่างจะเกิดขึ้นมานะทีนี้

อันนี้เรียกว่านามอันที่1 คือวิญญาณ เข้าใจมั้ย วิญญาณคือใจ จิตมันมาบอกใจ ใจออกรับอารมณ์ ก็เรียกว่าวิญญาณ

พอวิญญาณออกรับอารมณ์ ใจออกรับอารมณ์ ใจก็เสวยอารมณ์ ทันที คือเวทนา

มันจำอารมณ์ดีอารมณ์ชั่ว รูปสวยไม่สวย เสียงดีไม่ดี ก็เรียกว่าจำเอาอารมณ์ ได้ ก็เรียกว่าสัญญา

มันเอาอารมณ์สัญญาไปประกอบจิต จิตจึงเป็นสังขาร จิตแท้ใจเดิมมันว่างอยู่ พออารมณ์เข้าไปประกอบ ก็เลยไปเรียกชื่อใหม่ว่า สังขาร คืออารมณ์ไปปรุงแต่งจิต เข้าใจมั้ยล่ะ

เมื่อจิตน้อมออกรับอารมณ์ ก็เรียกว่านาม3 ตามกันมาเกิดพับพร้อมกันนะ เกิดกับดับพร้อมกันสายฟ้าแลบก็ไม่เร็วปาน..

บางส่วนจาก 04. หลวงตาศิริ อินฺทสิริ พระธรรมเทศนาช่วงกลางคืน 13 พฤศจิกายน 2558
https://youtu.be/9fegdlbFY28?t=1h59m24s (1:59:24 - 2:02:40)

ภาพจาก หนังสือภาพ ๗๒ ปี สิโรวาท หลวงตาศิริ อินฺทสิริ