ผู้สงบลงถึงนี้ ถึงจะเข้าใจง่าย เวลาพูดว่า ว่างที่สุดนั่นแหละคือ ปัญญา

..รู้เห็นตามความเป็นจริง เห็นว่าเป็นธรรมชาติหนึ่งเดียว ไม่มีตัวตนสัตว์บุคคลอยู่ในนี้ คือเห็นตามความจริง มันเป็นจริงของมันอยู่อย่างนี้ เป็นธรรมชาติหนึ่งเดียว ราบเหมือนหน้ากลองชัย

แต่ก่อนมีคนไปถามหลวงตาว่า จิตสงบแล้วทำไมไม่เกิดปัญญา ไปอ่านดูว่า สมาธิทำให้เกิดปัญญา ใช่มั้ยล่ะ ก็มีคนเทียวไปถาม เราก็ชี้แจงให้ฟัง

เราทีแรกเราก็สงสัยเหมือนกัน ก็ไปถามหลวงพ่อ มันเกิดแล้ว ปัญญา มันเกิดแล้ว เราก็ไม่เห็นเกิดซักทีมีแต่ความว่างเฉยๆ ว่างไม่มีตัวตนสัตว์บุคคลเป็นธรรมชาติ นั่นล่ะคือปัญญา

เข้าใจมั้ย เราจะเห็นว่าขันธ์ 5 ก็ไม่มี อะไรก็ไม่มี เป็นธรรมชาติหนึ่งเดียว สัตว์บุคคลตัวตนที่เราสงสัยแต่ก่อนว่ามันมี ลงไปถึงจุดนั้นไม่มี ผู้สงบลงถึงนี้ ถึงจะเข้าใจง่าย เวลาพูดว่า ว่างที่สุดนั่นแหละคือ ปัญญา

เข้าใจมั้ย ว่างนั่นล่ะคือปัญญา คือว่างจากสัตว์บุคคลตัวตนเราเขา ว่างจากความเกิดแก่เจ็บตาย คือพระนิพพาน ไม่มีเกิด จิตมีแต่รู้ รู้ รู้ รู้ รู้ อยู่เฉยๆไม่มีตาย ว่างจากความแก่ความตาย เกิด แก่ เจ็บ ตาย มีแต่ธรรมชาติ ธาตุ รู้ รู้ อยู่เฉยๆ เข้าใจนะ..

บางส่วนจาก 04.หลวงตาศิริ อินฺทสิริ พระธรรมเทศนาช่วงกลางคืน 13 พฤศจิกายน 2558
https://youtu.be/9fegdlbFY28?t=1h39m47s
(1:39:47 - 1:41:32)