นี่การที่เราไม่ฝึกฝนอบรมสมาธิปัญญา ให้ตั้งอยู่ในใจเสมอไปแล้ว มันจะหลงไปตามอารมณ์ต่างๆเหล่านี้ มันจะเห็นเป็นตัวเป็นตนเป็นเราเป็นเขาไปเลย เป็นอย่างงั้น

..การสำรวมใจอยู่ตลอดเวลานั่น นั่นแหละ เรียกว่าเป็นการรักษาสมาธิไม่ให้เสื่อม เมื่อสมาธิไม่เสื่อมปัญญามันก็ต้องมีอยู่เรื่อยไปแหละ มีเรื่องอะไรมาถึงเข้ามันก็กำหนดรู้ได้ มันก็เห็นได้ มันก็รู้เท่าเอาทัน เป็นอย่างงั้น มันก็ไม่หลงไม่ลืม ไม่หลงยินดีไม่หลงยินร้ายไปตาม

ถ้าหากว่าสมาธิไม่มีอยู่ในใจนั้น ปัญญาก็ไม่เกิด แล้วมันก็มีแต่หลงล่ะบัดนี้นะ ตาเห็นรูปก็ยินดียินร้ายไปตามรูป หูได้ยินเสียงก็ยินดียินร้ายไปตามเสียง จมูกได้สูดกลิ่นก็ยินดียินร้ายไปตามกลิ่นนั้นๆ ลิ้นได้รับรสอาหารอะไรก็ยินดียินร้ายไปตามรสนั้น กายได้สัมผัส เย็นร้อนอ่อนแข็งอะไร ก็ยินดียินร้ายไปตามสัมผัสนั้นๆ

นี่การที่เราไม่ฝึกฝนอบรมสมาธิปัญญา ให้ตั้งอยู่ในใจเสมอไปแล้ว มันจะหลงไปตามอารมณ์ต่างๆเหล่านี้ มันจะเห็นเป็นตัวเป็นตนเป็นเราเป็นเขาไปเลย เป็นอย่างงั้น

ถ้าหากว่ามีสมาธิมีปัญญาประจำอยู่กับใจแล้ว มันจะเห็นตรงกันข้ามนะ มันจะเห็นว่าเป็นของไม่เที่ยง เป็นของเกิดแล้วแปรปรวนแตกดับไป ไม่ใช่เรา ไม่ใช่ของของเรา เมื่อมันเห็นอย่างนั้น มันก็ปล่อยวางไปเรื่อย จิตใจก็เป็นปกติสม่ำเสมอไป

 ปกติรู้ ปกติเห็นความเกิดขึ้นแห่งสังขารทั้งหลาย ปกติเห็นความดับไปแห่งสังขารทั้งปวงอยู่อย่างนั้นเรื่อยไป นี่แหละจะเป็นทางหลุดพ้นจากทุกข์ภัยในวัฏสงสาร..

บางส่วนจาก เตรียมพร้อมอยู่เสมอ
พระธรรมเทศนา หลวงปู่เหรียญ วรลาโภ 22 ก.ค. 30
https://youtu.be/cpl9129ReK4?t=58m57s
(58:57 - 1:01:12)