ปัญญามันจะกล้าขึ้นไปได้ก็เพราะการหัดคิดหัดวิจารณ์ไปมา ไม่ท้อถอย นั่นแหละ อยู่เฉยๆ จะให้ปัญญามันเจริญขึ้นน่ะไม่มีทาง

ปัญญามันจะกล้าขึ้นไปได้ก็เพราะการหัดคิดหัดวิจารณ์ไปมา ไม่ท้อถอย นั่นแหละ อยู่เฉยๆ จะให้ปัญญามันเจริญขึ้นน่ะไม่มีทาง ..หลวงปู่เหรียญ //

..ปัญญานี้มันก็เป็นขั้นๆไปเหมือนกันนะ ปัญญา ทู่ๆก็มี ปัญญาทู่ๆ มันก็จะไปตัดรากของกิเลสขาดไม่ได้เลยการที่เราหัดคิดหัดวิจารณ์เหตุผลต่างๆ ไม่ท้อไม่ถอย อุปมาเหมือนอย่างมีดพร้า ที่เราไปลับใส่หินนั่นน่ะ ไปถูใส่หิน ถูไปถูมา นานเข้าคมมันก็บางออกบางออก ในที่สุดมันก็คมกริบไปเลยบัดหนิ

อันนี้เหมือนกันแหละ เราหัดคิดหัดวิจารณ์ ในเหตุผลต่างๆ เราจับเหตุอันใดได้ เราวิจารณ์เหตุนั้นๆ ดูให้มันเห็นแจ่มแจ้งในเหตุนั้น ตามเป็นจริงลงไปอย่างนี้ มันก็ทำให้ปัญญานั้นแหลมคม ขึ้นไปอีกขั้นหนึ่ง นั่นแหละปัญญามันจะกล้าขึ้นไปได้ก็เพราะการหัดคิดหัดวิจารณ์ไปมา ไม่ท้อถอย นั่นแหละ

อยู่เฉยๆ จะให้ปัญญามันเจริญขึ้นน่ะไม่มีทาง ขอให้เข้าใจกัน ก็แล้วกันแหละ ท่านผู้ละอาสวะกิเลสขาดจากสันดานได้ เหล่านั้น ล้วนตั้งแต่เป็นผู้ใช้ปัญญา นี่แหละ ดำริตริตรองสอนจิตสอนใจนี่ เรื่อยไป..

บางส่วนจาก จิตเป็นสิ่งสำคัญที่ต้องฝึก
พระธรรมเทศนา หลวงปู่เหรียญ วรลาโภ เมื่อ 27 พ.ค. 30

https://youtu.be/-SDTH5C84Mo?t=25m47s
(25:47 - 27:14)