แต่ในบางครั้งเมื่อตาเมื่อจิตยังไม่ละความรู้สึกว่ามีกายเดิม ยังผูกพันอยู่กับกายเดิม จะส่งกระแสจิตออกไปข้างนอก ก็ไปมองเห็นสี แสง เสียง รูปภาพต่างๆ แต่มิได้ละกายเดิมเดินไปดังที่กล่าวแล้ว สิ่งที่มองเห็นทั้งหลายเหล่านั้นเป็นนิมิต นิมิตอันนี้มาจากไหน จิตเป็นผู้สร้างมโนภาพขึ้นมา ดังนั้นครูบาอาจารย์ผู้ท่านชำนาญในการปฏิบัติ ท่านจึงให้กำหนดรู้ว่าเป็นเพียงอารมณ์จิตเท่านั้น อย่าไปยึดว่าเป็นจริงเป็นจัง

หลวงพ่อพุธ ฐานิโย ..สงบแว็บแรกเพียงขณะจิตหนึ่ง เป็นอุปจารสมาธิ สงบนิ่งนานจิตมีความสว่าง เป็นอุปจารสมาธิ ตอนนี้กายเต็มตัวยังปรากฏอยู่ ลมหายใจก็ยังปรากฏอยู่ ในช่วงนี้แหละที่จะทำให้เรา รู้สึกเกิดมีปีติ มีความสุขใจ

ทำให้ร่างกายสั่นโยก หรือมีอาการต่างๆเกิดขึ้น ดังที่กล่าวแล้วในเบื้องต้น แหละในตอนนี้แหละ ซึ่งจิตสงบสว่างแล้ว กระแสจิตจะส่งออกไปข้างนอก จะส่งออกไป ความสว่างแห่งจิตเป็นสื่อ นำความรู้สึกส่งกระแสออกไปตามความสว่าง

บางทีบางครั้ง จิตของผู้ภาวนาละฐานที่ตั้งดั้งเดิม คือพอหมดความรู้สึกว่ามีกาย แล้วจะทิ้งกายเดิม ไปสร้างกายใหม่ขึ้นมา จึงปรากฏประหนึ่งว่า เราได้เดินไปในที่ต่างๆ ไปพบคนพบสัตว์ พบเทวดาอินทร์พรหมยมยักษ์

แล้วแต่เราจะเข้าใจว่าสิ่งนั้นจะเป็นอะไร บางทีก็ไปเห็นพระเห็นเจ้า เห็นพระพุทธรูป เห็นสถานที่ต่างๆ ภูเขาเลากา แล้วก็เดินท่องเที่ยวไปตามสิ่งที่เห็นนั้น ซึ่งบางทีก็ไปซะจนเป็นเวลานาน

คล้ายๆกับว่าเดินไปด้วยตนเอง หรือบางทีอาจจะไปพบเพื่อนฝูงก็จะได้คุยกัน ถามข่าวสุขทุกข์กัน ในบางครั้งจะเป็นอย่างนั้น

แต่ในบางครั้งเมื่อตาเมื่อจิตยังไม่ละความรู้สึกว่ามีกายเดิม ยังผูกพันอยู่กับกายเดิม จะส่งกระแสจิตออกไปข้างนอก ก็ไปมองเห็นสี แสง เสียง รูปภาพต่างๆ แต่มิได้ละกายเดิมเดินไปดังที่กล่าวแล้ว

สิ่งที่มองเห็นทั้งหลายเหล่านั้นเป็นนิมิต นิมิตอันนี้มาจากไหน จิตเป็นผู้สร้างมโนภาพขึ้นมา ดังนั้นครูบาอาจารย์ผู้ท่านชำนาญในการปฏิบัติ ท่านจึงให้กำหนดรู้ว่าเป็นเพียงอารมณ์จิตเท่านั้น อย่าไปยึดว่าเป็นจริงเป็นจัง

เห็นเทวดาก็เป็นเพียงมโนภาพ เห็นมนุษย์ก็เป็นเพียงมโนภาพ เห็นอะไร อะไร ก็เป็นเพียงมโนภาพ มโนภาพที่จิตของเราเองปรุงแต่งขึ้น ปรุงแต่งขึ้นด้วยอำนาจของอุปาทานที่มีอยู่ เป็นนิสัยดั่งเดิม..

บางส่วนจากพระธรรมเทศนา หลวงพ่อพุธ ฐานิโย - จิตหลุดพ้น เหนือบุญเหนือบาป
https://youtu.be/E1LBbZ4H8wM?t=10m7s (10:07 - 14:10)