ก้อนคนอื่นก็สมมุติว่าเขา ก้อนสกลกายของเราสมมุติว่าเรา ..ผู้ไปถือเอาสมมุติก็คือเรานั่นแหละ ผู้ไปหลงสมมุติก็คือเรานั่นแหละ ..ผู้จะออกจากสมมุติได้ก็คือเรา

หลวงตาศิริ : ก้อนคนอื่นก็สมมุติว่าเขา ก้อนสกลกายของเราสมมุติว่าเรา ..ผู้ไปถือเอาสมมุติก็คือเรานั่นแหละ ผู้ไปหลงสมมุติก็คือเรานั่นแหละ ..ผู้จะออกจากสมมุติได้ก็คือเรา//

 ..ดินน้ำลมไฟอากาศวิญญาณ มาปรุงแต่งกันขึ้น จึงมาตั้งสมมุติ ขึ้นมา เรียก บัญญัติชื่อขึ้นมาใช้ ให้คนเข้าใจให้คนรู้จักเฉยๆ..,

..บัญญัติชื่อ ให้เข้าใจสมมุตินะ เราก็มาหลงนี่ล่ะ ก้อนสมมุตินี่ล่ะ ก้อนดินน้ำลมไฟอากาศวิญญาณก็มาสมมุติแยกออกมาอีก ตั้งชื่อว่าสังขาร สังขารแปลว่าสิ่งผสมปรุงแต่ง กันขึ้น ก็มาสมมุติออกว่า ขันธ์5 นี่แหละสมมุติ ขันธ์5 ขันธ์5 ก็คือรูป1 นาม4 ว่างั้นนะ

รูปก็คือกายของเรานี่แหละ นาม4 ก็คือกิริยาอาการของใจ เรียกว่านาม4 รูปก็คือกาย ใจก็คือนาม รูปกับนาม กายกับใจ เรียกว่าขันธ์5 นี่แหละสมมุติทั้งหลายก็สมมุติออกจากนี่ ขันธ์5หนิเขาเรียกว่าเรา รู้จักเรามั้ยล่ะทีนี้หือ ท่านสมมุติเรียกว่าเรา เราก็สมมุติเฉยๆนะ..,

..สมมุติว่าเรา สมมุติว่าเขา ก้อนคนอื่นก็สมมุติว่าเขา ก้อนสกลกายของเราสมมุติว่าเรา..,

..สมมุติทั้งหลายย่นย่อลงมาเหลืออยู่ขันธ์5 หยับ(ขยับ)ลงมาอยู่นาม4 สมมุติอยู่ในโลกนี้มาเอิ้นว่าเราผู้เดียว ย่อลงมาเรียกว่าเราคนเดียว..,

..สมมุติทั้งหลายก็ย่อลงมาอยู่เราคนเดียว ผู้ถูกสมมุติก็คือเรานั่นแหละ ผู้ไปถือเอาสมมุติก็คือเรานั่นแหละ ผู้ไปหลงสมมุติก็คือเรานั่นแหละ ไม่ได้อยู่ที่อื่น สมมุติออกจากเราคนเดียวนั่นแหละ..,

..ผู้จะออกจากสมมุติได้ก็คือเรา ไกลมั้ยล่ะทีนี้หือ ผู้ออกจากสมมุติได้ก็เป็นวิมุตติเท่านั้น วิมุตติก็แปลว่าหลุดพ้นนั่นล่ะ หลุดพ้นจากอะไร หลุดพ้นจากกายกับใจ หลุดพ้นจากขันธ์5 เพราะว่าสมมุติทั้งหลายมันย่นย่อมาเหลืออยู่ขันธ์5

ผู้หลงสมมุติก็หลงขันธ์5 นี่แหละ ผู้มาถือเอาสมมุติก็มาถือเอาขันธ์5 นี่แหละ สมมุติทั้งหลายก็ตั้งออกจากขันธ์5..


บางส่วนจากพระธรรมเทศนา หลวงตาศิริ อินฺทสิริ ๐๘. สมมุติ - CD จากงานสมโภชพระธุตังคเจดีย์
https://youtu.be/ZoEx8DAL0Zk?t=9m25s
(9:25 - 9:49, 10:09 - 11:37, 12:12 - 12:23, 13:22 - 13:42, 14:55 - 15:25, 16:37 - 17:22 )