ความจริงแล้ว ไม่ควรยึดถือรูปกายอันนี้ ว่าเป็นตัวตนของเรา เพราะอะไรท่านจึงสอนไม่ให้ยึดถือ ก็เพราะมันไม่เที่ยง มันไม่เป็นไปตามใจหวัง สิ่งใดไม่เที่ยงสิ่งนั้นก็เป็นทุกข์ ทนได้ยากลำบาก สิ่งใดเป็นทุกข์สิ่งนั้นก็เป็นอนัตตา ไม่ใช่ของเราไม่ใช่ของเขา เป็นแต่สภาวะธาตุสภาวะธรรม อาศัยกันอยู่

..ความจริงแล้ว ไม่ควรยึดถือรูปกายอันนี้ ว่าเป็นตัวตนของเรา เพราะอะไรท่านจึงสอนไม่ให้ยึดถือ ก็เพราะมันไม่เที่ยง มันไม่เป็นไปตามใจหวัง สิ่งใดไม่เที่ยงสิ่งนั้นก็เป็นทุกข์ ทนได้ยากลำบาก สิ่งใดเป็นทุกข์สิ่งนั้นก็เป็นอนัตตา ไม่ใช่ของเราไม่ใช่ของเขา

เป็นแต่สภาวะธาตุสภาวะธรรม อาศัยกันอยู่ โดยอาศัยเหตุปัจจัยเป็นเครื่องตกแต่ง เหตุปัจจัยนั้น ท่านแสดงไว้นัยหนึ่งก็ได้แก่ อวิชชา ตัณหา กรรม อาหาร เป็นเครื่องแต่ง รูปกายอันนี้ให้เกิดขึ้นมา

ส่วนใจนั้นมันก็มีมาแต่เดิม แต่แล้วใจนี้มัน ยังยึดถือรูปกายนี้ว่าเป็นตัวเป็นตนอยู่ เมื่อมันยึดถือไว้อย่างนั้นแล้ว ทำกรรมอันใดก็ได้รับผลแห่งกรรมอันนั้น ทำกรรมดีก็เป็นบุญกุศลไป ทำกรรมชั่วก็เป็นบาปไป บาปและบุญนั่นแหละบัดหนิ นำดวงจิตเข้ามาเกิดในรูปธาตุอันนี้ 

เกิดธาตุของมารดาบิดาหนิหนา แต่มีบุญกรรมบาปกรรมเป็นเครื่องตกแต่ง ให้เป็นรูปเป็นร่างมีอวัยวะ น้อยใหญ่ทั้งหลาย บุญกรรมน่ะมันตกแต่งให้ เป็นรูปร่างคนขึ้นมา

เราต้องกำหนดรู้ เหตุปัจจัยของรูปร่างกายอันนี้ ตามความเป็นจริง ถ้าไม่รู้ตามความเป็นจริงอย่างนี้ มันก็หลงยึดหลงถือว่าเป็นของเราของเขา..

บางส่วนจากพระธรรมเทศนา หลวงปู่เหรียญ วรลาโภ - ให้เห็นเป็นสภาวะธาตุ สภาวะธรรม 21 ส.ค. 33
https://youtu.be/ksXz-xpFmDM?t=1m39s
(1:39 - 4:21)