เหตุที่ใจได้เป็นข้าศึกต่อสิ่งทั้งหลายก็เนื่องจากว่า ใจเป็นสาเหตุแห่งข้าศึกซะเอง รูปเสียงกลิ่นรสเครื่องสัมผัส เคยมีมาตั้งแต่ดึกดําบรรพ์ แต่ตนไม่รู้เท่า ก็เหมือนอย่างเด็กไปคว้าเอาไฟ แล้วไฟไหม้แล้วตำหนิว่าไฟไม่ดีไม่ได้ เด็กมันโง่ต่างหาก

..เหตุที่ใจได้เป็นข้าศึกต่อสิ่งทั้งหลายก็เนื่องจากว่า ใจเป็นสาเหตุแห่งข้าศึกซะเอง รูปเสียงกลิ่นรสเครื่องสัมผัส เคยมีมาตั้งแต่ดึกดําบรรพ์ แต่ตนไม่รู้เท่า ก็เหมือนอย่างเด็กไปคว้าเอาไฟ แล้วไฟไหม้แล้วตำหนิว่าไฟไม่ดีไม่ได้ เด็กมันโง่ต่างหาก

รูปเสียงกลิ่นรสเครื่องสัมผัส เป็นของมีอยู่ดั้งเดิม ถ้าจิตไม่ฉลาดแล้วไปคว้าเอามาเผาตนเอง ไปตำหนิโลกว่าไม่ดีก็ไม่ได้ เพราะเราโง่ ถ้าเราฉลาดพอแล้ว โลกก็ต้องเป็นโลก ธรรมต้องเป็นธรรม เราต้องเป็นเรา ปล่อยไว้ตามสภาพ แห่งความจริงของเขา

ด้วยอำนาจของสติปัญญาที่พร้อมมูลแล้ว แก้ไขตนออกได้ กลายเป็นใจที่บริสุทธิ์ขึ้นมาอย่างเต็มที่ นี่แลเป็นจุดที่ศาสนาที่เจริญอย่างเต็มที่ เจริญที่นี่ ความเสื่อมของศาสนาไม่ปรากฏเพราะสมมติได้หมดไปแล้ว

เหลือแต่ความบริสุทธิ์เต็มที่ นั้นแลท่านว่า ปรมังสุขขัง เราจะหาปรมังสุขขัง สุขยอดเยี่ยม หาจากที่ไหน หาจากอะไร นอกจากจะหาจากภายในตัวของเรานี้เท่านั้น ซึ่งเวลานี้กำลังถูกสิ่งที่ปลอมแปลงทั้งหลายปกคลุมหุ้มห่อตนอยู่

จนธรรมชาติ คือจิตดวงนี้นั้น ไม่สามารถจะฉายแสงความศักดิ์สิทธิ์วิเศษของตนออกมาได้ หากเราไม่ ได้คลี่คลาย หรือชำระรื้อถอนสิ่งที่ปกคลุมนี้ออกหมดเสีย ด้วยความเพียรเท่านั้น จิตดวงนี้จะแสดงตัวขึ้นมาไม่ได้ แล้วจะไม่เห็นจิตของตัวเองเป็นของอัศจรรย์ตลอดวันตาย..


บางส่วนจากพระธรรมเทศนา หลวงตามหาบัว ญาณสัมปันโน - นักบวชพึงมุ่งหมุนธรรมจักร 16 พ.ค. 2510
https://youtu.be/sMIsKmSAPbQ?t=29m1s
(29:01 - 30:47)